Libos - millatning madaniyat belgisi, ma'naviyat timsoli, qadriyatning bir ko‘rinishi. Dunyoda hamma narsa qatori madaniyat va qadriyatlar ham globallashuvi xalqlarning milliy ma'rifati ramzi bo‘lmish liboslarga chang solyapti. Bu, ayniqsa, ayollarimizning kiyimlarida ko‘zga yaqqolroq tashlanyapti.
Ishqilib, bora-bora butun dunyo aholisi bir xilda kiyinadigan bo‘lib holmasin-da, degan xavotir ko‘ngilga g‘ulg‘ula soladi. Nega deysizmi? Tabiiyki, yer yuzi xalqlari rang-tusi, tili va urf-odatlaridan tashqari bir ko‘rgandayoq milliy liboslari bilan farqlanishi oynadek ravshan. Ana shu o‘ziga xoslikka modaparastlik sabab putur yetyapti.

Masalan, o‘zimizda belga tushadigan qirq kokil, sumbul-sumbul qora sochlaru ko‘krak burma ko‘ylaklarni bugun yoshlar orasidan kunduzi chiroq yoqib topish amri mahol. Bu, ehtimol, xorijiy mahsulotlar salmog‘ining ortganidandir. Lekin...

«Moda»si tushmagur ob-havodan ham tez o‘zgaruvchan narsa ekanki, o‘tgan mavsumdagi liboslar bu yilga kelib «eskirib, yaroqsiz» bo‘lib qolaverarkan. Shunday tez almashinish asnosida bejirim fasonlar o‘rniga na milliy madaniyatimiz va na milliy g‘ururimizga mos keladigan bachkana, hatto kulguli shakldagilari paydo bo‘lyaptiki, ko‘rib ensangiz qotadi.

Bama'ni, ko‘rkam bichimli liboslarning umri uzun bo‘ladi. Har qanday yoshdagi kishiga, har qanday sharoitda ham mos kelaveradi. Sezyapsizmi, keyingi yillarda «oynai jahon» orqali namoyish etilayotgan adadsiz teleseriallardagi qahramonlarning, sahnadagi mashhur va hali uncha tanilmagan qo‘shiqchi san'atkorlarning soch tarashiyu turmaklashidan tortib, ko‘ylaklarining modasigacha andoza taxlit ommaviylashib ketyapti.

Demak, sahnadagi va ekrandagi san'atkor, ularning har bir chiqishi, kiyinishi boshqalar uchun bir namuna ekan. Shunday bo‘lgach, san'atkorlarimiz, televidenie boshlovchilari milliy liboslarimizni, ayniqsa, atlas, shohi, beqasam, banoras kabi xalqimiz hunarmandchiligi mahsuli bo‘lgan matolardan o‘zbekona tikilgan kiyimlarni muntazam ko‘z-ko‘z qilib turishsa, yaxshi bo‘lardi.

Ammo keyingi paytda aynan san'atchilar, ayniqsa, estrada «yulduz»lari g‘arbona, g‘aroyibona kiyinishlari bilan «nom» chiqarishyapti. Ularning kindik ochib, yelka, ko‘kraklarigacha «ko‘z-ko‘z» qilib kiyayotgan liboslari yoshlar o‘rtasida tezda urfga kiryapti. Kindigini ochib kiyinayotgan yosh qizchalarning ertaga onalik baxtidan mahrum bo‘lib holishlari ehtimoli haqidagi shifokorlarning jiddiy ogohlantirayotganlari esa alohida mavzu.

Yosh san'atkorlarning ijro qobiliyatiga, iste'dodiga tan berasiz. Biroq ayrimlarning kiyinish madaniyati, kostyum tanlash didiga qoyil qolmaysiz. Hatto ba'zilar kiygan kiyimlarini ko‘rib ranjiysiz. Yelkasi, orqasi to‘la ochiq liboslar katta sahnalardan turib namoyish qilinayotganiga ajablanasiz. El mehrini qozonib kelayotgan boshqa bir qator yosh san'atkorlarning ana shunday liboslari o‘zbek san'atining bo‘lajak yulduzlari sha'niga, obro‘-e'tiboriga soya solmasmikan? Ularning ixlosmandlari «moda» desa, hamma narsani unutib o‘zini «tomdan tashlaydigan» yoshlardangina iborat emas-ku, axir.

O'zbeklarimizda qiz bola ta'riflanganda «onasi o‘pmagan», «qand qog‘ozga o‘ralgan» degan juda shirin, nozik iboralar ishlatiladi. Bunda uning nafaqat jismi-joni yot, begona nigohlardan saqlanganiga ishora, balki xulq-atvori, odobi, ichki go‘zalligi nuqsonsiz ekanidan ham xabar beriladi. Xo‘sh, endi o‘zingiz ayting-chi, yarim yalang‘och, aji-buji kiyingan «zamonamiz malikalari»ni «qand qog‘ozga o‘ralgan» desa bo‘ladimi?!