"Кимнинг хотини яхши бўлса - бахт излаб юрмасин. Кимнинг хотини ёмон
бўлса - ажал излаб юрмасин", деган мақолларига асосланиб, қадимги икки
ривоятни келтирмоқчиман:
Абдуқодир ака хонадонида Абдуҳалим деган одобли,
тарбияли ўғғил вояга етди. Бу ўғғилни уйлашда яхши келин топиш учун
оилавий мунозара бўлди. Ниҳоят, ота ва ўғғил бир фикрга келишди.
Ота ўғғли билан одамлар гавжум жойга бориб, ўғғлини
урар эди. Одамлар "Ота, ўғғлингизни нега уряпсиз?" деса, "Ўғғлим
айтганимни қилади", деб жавоб берар экан. Бу жавобни эшитган баъзи
одамлар "Айтганингизни қилса ҳам урасизми?" деб ҳайрон бўлар экан. Кўп
жойларда бу ҳол такрорланибди. Ота-болага манзур жавоб бўлмабди.
Шундай йиғғинларнинг яна бирида ота ўғғлини яна урибди.
Шунда бир қиз келиб "Ота, ўғғлингизни нега уряпсиз?" деб сўрабди. Ота
"Ўғғлим айтганимни қилади", деб жавоб берибди. У қиз жилмайиб: "Катта
йигит ҳам фақат айтганингизни қиладими, сиз айтмаган ишларни ўзи
билмайдими? қаттиқроқ уринг", дебди. Кейин шу топқир ва зийрак қизни
келин қилиб олибди.
2- ҳикоят. Мирзараҳим ака оиласида Собиржон исмли ўғғил
вояга етибди. Собиржон одобли, билимдон ва донолар суҳбатида кўп бўлар
экан. У бир куни онасига: "Ун элаганда кети қимирламайдиган келин
топинг," - дебди.
Онаси қаерга борса, келин бўладиган қизга ун элатар
экан. Келин маъқул бўлмай кетар экан. Кўп жойларга борибди. Шундай
излашлардан бирида қизга яна ун элатибди. Йигитнинг онаси қизнинг кети
қимирлаганини кўриб, "Йўқ, бўлмайди" - дебди. Шунда қизнинг онаси:
"Сизларга қандай қиз ёқарди?" - деб сўрабди. Йигитнинг онаси: "Ўғғлим
"ун элаганда кети қимирламайдиган қизга уйланаман", деган эди", -
дебди. Шунда қизнинг онаси кулиб: "Ўғғлингиз жуда тўғғри айтибди," -
депти ва менинг қизим ҳам "Овқат еса, мўйлови қимирламайдиган йигитга
тегаман", - деб ўтирибди, деб қўшимча қилибди.
Жавобни эшитган Собиржон бу қизнинг одобли, зийрак, билимли эканини билиб, шу қизга уйланиб, қўша қарибди.
|