Bir zamonlar buyuk va kuchli bir o'lkani boshqargan qirolning to'rt rafiqasi bo'lgan ekan.
Qirol eng ko'p to'rtinchi xotinini sevarkan, uning bir aytganini ikki
qilmas, har narsaning eng afzalini, eng yaxshisini unga berarkan.
Qirol uchinchi xotinini ham juda yaxshi ko'rarkan. Bu go'zallikning bir
kun kelib uni tark etishi mumkinligidan qo'rqqani bois uni ko'p rashk
qilarkan, bundan titroqqa tusharkan. Qirol ikkinchi xotinini ham yaxshi
ko'rarkan. Unga nisbatan har doim yaxshi va sabrli munosabatda bo'lgan
bu xotini qirolning qachon biror dardi bo'lsa doim uning yonida bo'lib,
muammolarining yechimida unga ko'makchi bo'lar ekan. Qirolicha bo'lgani
qirolning birinchi xotini ekan. Uni eng ko'p sevgan, evaz so'ramasdan
sevgan, sog'ligi va hukmronligiga eng katta hissa qo'shgan birinchi
xotinini qirol negadir sevmas, u bilan hech ishi ham bo'lmas ekan.
Bir kuni qirol o'limga olib boruvchi bir dardga chalinibdi.
Yaqinda o'lishini anglagan va o'limdan so'ng yolg'iz qolishdan qo'rqqan
qirol xotinlaridan qaysi biri u bilan o'lim yolg'izligini baham
ko'rishga rozilik bildirishini o'rganmoqqa qaror qilibdi.
Eng ko'p muhabbat qo'ygan to'rtinchi xotinidan, o'lim safarida menga
hamroh bo'lasanmi, deb so'raganda, olgan javobi qalbiga pichoq kabi
sanchilgan qisqa va lo'nda "Mumkin emas", bo'libdi...
Hayotim davomida seni sevdim, sen men bilan birga o'lishga rozi
bo'lasanmi, deb so'ralgan savolga uchinchi xotini ham, "Yo'q, hayot
juda go'zal. Sen o'lsang, men yangi turmush quraman", deb javob
beribdi. Qirol bir muddat hasrat chekib, yerga yiqilibdi.
Muammolarimda har doim yonimda bo'lgan, menga yordam bergan sen eding,
bu muammoimda ham menga yordamchi bo'lasanmi, so'roviga javoban
ikkinchi xotini, "Bu muammoing uchun hech narsa qila olmayman, juda
bo'lsa, senga mozoringga qadar hamrohlik qilishim mumkin, janoza
marosimingni go'zal o'tkazib, azangni tutaman", deb aytibdi.
Ulkan hasrat-nadomat og'ushida qolgan qirol birinchi xotinining tovushidan o'ziga kelibdi:
"Qayerga borsang bor, sen bilan bo'laman, seni ta'qib etaman..." Oh,
deya nido qilibdi qirol, qaniydi yana bir bor imkoniyatim bo'lsaydi,
senga ko'proq e'tibor bergan bo'lsaydim...
Hayotda har birimizning to'rt umr yo'ldoshimiz bor aslida...
To'rtinchi umr yo'ldoshimiz bu vujudimiz, tanamizdir. Uning go'zal
ko'rinmog'i uchun har qancha vaqt, mablag' va kuch-quvvat sarflasak
ham, u o'lganimizdan so'ng bizni tark etadi.
Uchinchi umr yo'ldoshimiz bu biz ega bo'lgan mansab va maqomlardir. Biz o'lar-o'lmas, u boshqalarga yor bo'ladi.
Ikkinchi yo'ldoshimiz esa oilamiz va do'stlarimizdir. Barcha
muammolarimizni baham ko'rganimiz bu kishilarning biz uchun qila
oladigan eng so'nggi yaxshiligi ko'zlarida yosh bilan bizni so'nggi
manzilga kuzatmoqdir.
Birinchi umr yo'ldoshimiz esa ruhimiz va dunyoda bajargan amallarimizdir. Ular biz bilan ketadi...
Unutmang!
Yeganlarimiz emas, hazm etganlarimiz bizni kuchli qiladi.
To'plaganlarimiz emas, saqlab qolganlarimiz bizni boy qiladi.
O'qiganlarimiz emas, esda saqlaganlarimiz bizni ilmli qiladi.
Boshqalarga bergan nasihatlarimiz emas, o'zimiz amal qilganlarimiz bizni odam qiladi...
|