Köngil, bu - ilohiy xilvatxona.Uni xas-xashaklardan pok tutmoq kerak.Uning oynalariga gard yuqmasligi uchun köz,quloq,til,qorin,qöl va oyoqlarni pok tutmoq odoblariga rioya qilmoq kerakdir.

KO'Z ODOBI
Köz öz sohibining qalbida nima borligini ifoda etar:muhabbatdan nima,nafratdan nima borligini köz sözlaydi,og'iz esa sukut saqlaydi, baribir yurada nima kechayotganini ochiq-oydin zohir körasan!
Az-Zamaxshariy

KO'Z KO'RISHI LOZIM BO'LGAN NARSALAR:
1.Yölni körib,qadam qöyishni mulohaza qilish uchun avval yölga qarash.
2.Yer va osmonga qarash.
3.Ibratli narsalarga qarash lozim.Toki saboq bölsin.
4.Kitob öqish,yozish,ilm özlashtirish uchun közdan foydalanish shart.

KO'ZNING KO'RISHI MAN QILINGAN NARSALAR:
1.Nomahramni körishdan.
2.Shahvat qözg'atuvchi suratlardan.
3.Köra olmaslik,ortiqcha hayrat,"yomon köz" bilan qarashdan
4.O'zgalar aybini körishdan.
Shu örinda izoh talab qiladigan ba'zi holatlar mavjud.Nomahram deyilganda,erkak va ayol örtasiga Xitoy devorini qöyishga shoshilmang,ba'zan köcha ayollarga suqlanib qarayotgan erkaklar-u,yigitlarga gap otishni modaga aylantirgan köcha qizlariga közingiz tushib nafratlanasiz.Shunday "nazar"dan saqlaning.Ish,öqish,jamoat joylaridagi me'yoriy munosabatlar bundan mustasno.
O'zgalar aybini körish ham eng yomon illatdir.Shayx Sa'diy hikoya qiladi:
"Bolalik chog'imda uyimizga kelgan mehmonlarning bomdod namoziga turmay uxlab yotganlari haqida otamga xabar berib dedimki,
- Bular qanday mehmonlarki,ibodat örniga pish-pish uxlab yotishibdi.
Shunda otam:
- Birovlarning aybini körib,g'iybat qilgandan köra,ular qatoriga uxlaganing yaxshiroq edi, - dedilar".

Albatta,hech kim nuqsondan xoli emas.Özgalarni kamsitish,mazax qilish,ojizlar ustidan kulish,yomon körgan kimsalarga haqorat nazari bilan qarash ham gunoh hisoblanadi.Demak,köz orqali yuzaga keladigan köngil xiraligidan özingizni,özgalarni asrang.

Ushbu maqolani davomi bor kuting.Keyingisida Quloq odobi haqida batafsil töxtalib ötiladi.